Wybierz jedno z działań istotnych według Ciebie dla rozwoju Gminy Lelów
Data zakończenia: 31.12.2023 12:00
Na skrzyżowaniu szlaków i kultur
Setki chasydów w Lelowie - 209. rocznica śmierci cadyka Dawida Bidermana
Lelów kojarzy się z niezwykłym światem chasydów, którzy licznie zamieszkiwali to miasteczko przed wybuchem II wojny światowej. Od kilkunastu lat na przełomie stycznia i lutego do grobu cadyka Dawida Bidermana przyjeżdżają liczne pielgrzymki z całego świata. Klimat przedwojennego miasteczka - choć na chwilę - powraca z okazji jorcajtu (rocznicy śmierci), podczas którego odbywają się wyjątkowe spotkania. Modlitwy, śpiew, wspólna kolacja szabatowa - tego doświadczają chasydzi podczas kilku dni pobytu w miasteczku.
28 stycznia 2023 r. przypada 209. rocznica śmierci cadyka Dawida Bidermana, dzięki któremu Lelów zasłynął jako miasteczko związane z nurtem chasydyzmu.
Rabin Dawid Biderman (Dawid Lelower, Dawid ben Szlomo) żył w Lelowie na przełomie XVIII i XIX wieku – były to lata największej świetności tego miasta. Urodził się prawdopodobnie w miejscowości Biała k/Lelowa w 1746 r. Według chasydzkich relacji był dzieckiem niezwykłym, a jego dzieciństwo obfitowało w cuda. Dawid przez wiele lat zajmował się handlem, pracując w sklepie. Spotykał się z ludźmi z okolicznych miejscowości, ale jeździł także do znanych ośrodków chasydzkich m.in. Leżajska i Lublina. Był uczniem Elimalecha z Leżajska, cadyka znanego jako „Mędrzec z Lublina” oraz „Świętego Żyda z Przysuchy”. Natomiast rabin wykształcił wielu wybitnych chasydów, którzy przyjeżdżali do niego z wizytą, nabywając mądrość Tory i chasydzkiego judaizmu. Dla Żydów cadyk był osobą wyjątkową, pośrednikiem pomiędzy światem ziemskim, a niebiańskim. Bidermana cechował natomiast altruizm, współczucie, skromność i pokora. Te uniwersalne wartości przekazał kolejnym pokoleniom, dzięki czemu zasłużył sobie na szczególny szacunek, a nawet kult. Dawid Biderman miał trzech synów – Awigdora, Mosze i Nehemiasza. Potomkowie rabina poślubili córki słynnych chasydzkich rabinów, dzięki temu ich linia przetrwała. Jego następcą został Mosze Biderman, który wyjechał do Izraela i tam też przeniósł wspólnotę chasydów lelowskich. Obecnie chasydzi lelowscy posiadają wspólnoty przede wszystkim w Izraelu: w Bnei Brak i Jerozolimie oraz w USA. Co roku w jorcajt przyjeżdżają do grobu Dawida Bidermana.
Cadyk Biderman zmarł 28 stycznia 1814 r., został pochowany na starym cmentarzu w Lelowie, a nad jego grobem został wzniesiony ohel.
Grób cadyka po śmierci, stał się popularny wśród społeczności żydowskiej z całej Polski. W rocznicę jego śmierci do Lelowa przybywały tłumy Żydów. Modlitwy pielgrzymów były wysłuchiwane, dlatego grób rabina stawał się coraz bardziej znany.
Cmentarz żydowski w Lelowie do 1956 r. pozostał nienaruszony, podobnie jak ohel cadyka. Później nastąpiła konfiskata cmentarza przez komunistów, którzy przeznaczyli ten teren pod budowę pawilonów i magazynów handlowych. Aby wyrównać teren cmentarza z poziomem ulicy nawieziono ziemię, która pokryła groby. W 1988 r. po wielu latach grupa Żydów z Izraela pod przewodnictwem rabina Szymona Bidermana z Lelowa zastała zniszczony cmentarz żydowski. Poczyniła jednak starania, aby odbudować cmentarz wraz ze słynnym ohelem cadyka. Dzięki ich zaangażowaniu, chasydzi z całego świata ponownie mogą stanąć przy grobie Dawida Bidermana.
Poniżej linki:
Galeria
Wyjątkowe miejsca na każdą porę roku
-
Zalew w Lelowie
-
Festiwal Kultury Polskiej i Żydowskiej. Lelowskie Spotkania Kultur.
-
Drewniany młyn w Białej Wielkiej
-
Inscenizacja Bitwy pod Mełchowem
-
Rzeka Białka
Ankieta
Podziel się z Nami swoimi opiniami i sugestiami na temat gminy Lelów.
Czy wiesz, że...
Ciekawe informacje o naszej gminie
-
Sołectw
-
Mieszkańców / Km²
-
Km² powierzchni
-
Mieszkańców Gminy
Portal współfinansowany w ramach projektu „Dostępny samorząd – granty” na podstawie umowy zawartej pomiędzy Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych a Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji wykonującym zadania Instytucji Pośredniczącej dla Działania 2.18 „Wysokiej jakości usługi administracyjne” Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
